tirsdag 24. mars 2020

Norvec'ten corona raporu - 2


Norveç'te 26 Subat’ta ilk corona vakasından 23 Mart’a kadarki sürede, bugün yani 24 Mart günü, son iki haftadır geçerli olan korona önlemlerinin Paskalya tatili sonrasına dek uzatılmasına karar verildi. Kimlerin karantinada, kimlerin tüm izolasyonda olması gerektiğinin kuralları aynı şekilde devam ediyor.

Okullar ve yuvalar kapalı olmaya devam ediyor. Evden çalışabilen herkes evden çalışmaya, sokağa ancak zorunlu ihtiyaçları temin etmek için çıkmaya devam edilecek. Insanlar arasındaki mesafenin kapalı yerlerde en az 2 metre, dışarıda en az 1 metre olması gerekiyor. Aynı ailenin fertleri dışında, 5 kişiden çok kişinin bir araya gelmesi yasak.

Su ana kadar kesin olarak bilinen corona vakası 2 857 olmakla beraber, Sağlık Enstitüsü bu sayının aslında 23 000 civarında olabileceğini tahmin ediyor. Son iki haftadaki önlemler alınmamış olsaydı, üç hafta sonra toplam vaka sayısının 100 000 civarında olmuş olacağı tahmin ediliyor.



(Kaynak: https://www.vg.no/spesial/2020/corona/)

Virüsün su anki yayılma oranı, yani hastalığın hasta bir kişiden başka kişilere bulaşma oranı yaklaşık 2,4. Yani ortalama olarak her hasta hastalığı 2,4 kişiye bulaştırıyor. Dolayısıyla hastalığın yayılma oranı hızla ve eksponensiyel bir şekilde artıyor. Su ana kadar alınan ve bundan sonra da sıkılaştırarak alınmaya devam edilecek önlemlerin amacı, bu oranı 1’e, hatta 1’in altına düşürmek. Yani her hastanın hastalığı sadece bir, hatta 1’den az kişiye bulastirmasini sağlamak. Herkes hastalığı 1’den az kişiye bulastirdiginda hastalığın kökünün kazınmış olacağından hareket ediliyor.

Amaç, hastalığın yayılmasını mümkün olduğunca zamana yaymak, böylelikle hastanelerin acil hasta bakma kapasitesini aşmamak.

Su an hastanede 211 coronali hasta bulunuyor. 44'ü yoğun bakımda. Su ana kadar 12 kişi hayatını yitirdi.

Vaka sayısı katlanarak artmasına rağmen, bugün bu bilgilerin ışığında, toplum olarak kurallara uyup dişimizi sikarsak virüsü yenebileceğimiz umudu uyandı içimizde.

søndag 22. mars 2020

Norvec'ten corona raporu


Norveç'te son durum
22.3.2020

 Corona belirtileri gösteren herkes test edilmiyor, öncelikli gruplar var. Bu belirtileri gösteriyorsanız evde kalmanız isteniyor.

 Eğer test edilmisseniz ve coronaliysaniz evde izole ediliyorsunuz. Ev halkıyla da ilişkide olmamanız gerekiyor.

 Eğer koronalı biriyle ilişkide olmuşsanız evde karantinada oluyorsunuz. Zorda kalmadıkça dışarı cıkmamanız, çıkarsanız da kimseye yanasmamaniz gerekiyor.

 Bunun dışında Norveç'te iki haftalık uygulama gereği, son 10 gündür, evden çalışabilen herkes evden çalışıyor, sokağa ancak zorunlu ihtiyaçları temin etmek için çıkılıyor. İş yerleri kapananlara devlet iki haftalık ücretlerini ödeyecek. Serbest meslek sahiplerine son üç yılık gelirlerinin ortalaması üzerinden ücret ödeniyor. Uygulama devam ederse, ki öyle görünüyor, devletin ödediği oran. ne yazık ki düşerek olsa da devam edecek.

 Okullar da 10 gündür kapalı. Öğrencilere internet üzerinden ders veriliyor.

 Toplu taşıma araçları calışıyor ama sokağa zorda kalmadıkça çıkılmadığı için içlerinde üç-beş yolcu oluyor. Pek çok dükkan ve hemen hemen tüm restoranlar, eğlence yerleri kapandı. Bazı marketler ve dükkanlar, eve mal getirme hizmetinee başladı.

 Marketlerde, sokaklarda yaninizdakiyle aranızda en az 1 metre mesafe olması lazım. Sürekli sabunla el yıkamanız, bilezik, saat, yüzük gibi takıları kullanmamanız öneriliyor.

 Toplum sürekli dayanışmaya telkin ediliyor. "Dşşarı çıkmama nedeniniz kendi sağlığınızdan çok, virüsün yayılmasını önlemek. Hastalığa daha kolay yakalanabileceklerin hastalığa yakalanmasını mümkün oranda zamana yayarak, sağlık sisteminin bir anda göcmesini önlemek," deniyor. Bu açıklamayı herkes anlamış görünüyor. Yasak olmasa da, zor durumda kalmadıkça dışarı çıkılmıyor.

 Norveç'te ilk vaka 21 Şubat'ta ortaya çıktı. Hastalik belirtisi gösteren herkes test edilmedigi icin  vaka sayisi bilinmiyor. Su ana kadar yaklaşık 2 132 kişide virüs tespit edildi. Son 3 gündür, yeni vaka sayısı günde 200 civarında seyrediyor. Hastalığın yaşlara göre dağılımı söyke:

 0-9 yaş: 16
 10-19 yaş: 70
 20-29 yaş: 260
 30-39 yaş: 339
 40-49 yaş: 490
 50-59 yaş: 512
 60-69 yaş: 250
 70-79 yaş: 114
 80-89 yaş: 63
 90-99 yaş: 18


 Su ana kadar coronalı 169 kişi hastaneye yatırıldı. 39'u yoğun bakıma alındı. 7 kişi hayatını yitirdi.

 Bakalım büyük ölçüde güvene dayalı bu yaklaşım, bu korkunç salgını kontrol altında tutmayı sağlayabilecek mi?

 (korona-4)