Norveç, omikron karşısında önlemleri azaltıyor!

Ülkelerin omikron karşısındaki tutumu değişkenlik gösteriyor. Omikronun hızla yayılması ancak öldürücü etkisinin az olması karşısında Norveç, diğer İskandinav ülkeleri, İsrail, Güney Afrika gibi ülkelerde önlemler azaltılırken, Çin, Yeni Zelanda gibi ülkeler çok sıkı tedbirlere devam ediyor. 

Norveç’te şu an geçerli olan korona kuralları neler? Halk Sağlığı Enstitüsü gelecekte hangi senaryoları değerlendiriyor?

Oyunun kuralları tamamen değişti. Korona süratle yayılmaya devam ederken Norveç’te önlemler azaltılıyor, hatta neredeyse tamamen kaldırılıyor. Dünya da bunu şaşkınlıkla izliyor. İsveç, Norveç, Danimarka normale dönerken, dünyada pandeminin sonu hiç de gelmişe benzemiyor:

-dünyada hastalık hızla yayılıyor, her hafta on binlerce insan ölüyor

-pek çok ülke hala hastalığı kontrol altına almaya çalışıyor

-alınan önlemlerin orantılı olması, ekonomiyi mahvetmemesine çalışılıyor

 

Norveç başbakan Støre, hükümetin 1 Şubat’ta yaptığı basın toplantısında, “Kış boyunca takip etmek zorunda kaldığımız tedbirlerin bir çoğunu kaldırıyoruz. Omikronun daha az düzeyde ciddi hastalığa neden olduğunu, aşıların Norveç’te çok sayıda kişiye koruma sağladığını bildiğimiz için toplumu açabileceğiyoruz. Halk Sağlığı Enstitüsü yazdan önce 3 ile 4 milyon arası kişinin korona olacağını tahmin ediyor. Norveç’te yüksek düzeyde salgınla birlikte yaşama aşamasına geçtik,” dedi.

 

Yurt dışı

Halk sağlığı Enstitüsü’nün geçen haftaki rapora göre dünyada geçtiğimiz hafta 60.000 kişi hayatını kaybetti.

Danimarka’da dördüncü haftada ölü sayısı Norveç’tekinin beş katıydı. Danimarkalılar da bunu, şu anda toplumda çok fazla korona vakasının olmasına, her gün 50.000 yeni kişinin korona olmasına bağlıyorlar. Yani yaşlıların çoğu korona yüzünden değil ancak öldükleri sırada korona da olmuş oluyorlar: “De dør ikke av korona, men med korona”.

Norveç’te de 4. haftada tam 133.055 covid-19 vakası bildirildi!

Amerika’da ölüm oranı diğer ülkelere göre çok daha fazla. Bunun nedeni de aşılamanın oranının azlığı. Her ülkenin korona ile mücadele stratejisi farklı gibi görünüyor. Örneğin Norveç ve İskandinavya‘da ünlemler azaltılırken, mesela Çin’de “sıfır korona” stratejisi gözetliyor.

Avustralya ve yeni Zelanda uzun süre sıfır korona stratejisi uyuladılar, ancak şimdi Omikron çıkınca Avustralya da bu stratejiden vazgeçip önlemleri azalttı. Ama Yeni Zelenda sıkı önlemlere devam ediyor.

İsrail de omikron karşısında sıkı tedbirlerdan vazgeçti. Orada da test etme ve karantina önlemleri alınıyor.

Omikronun ilk çıktığı yer olan Afrika’da ise sayılar düşmekte. Güney Afrika’da maske zorunluluğu ve temizlik kuralları hala geçerli ancak bunun dışında diğer önlemler kaldırıldı.

Dünden itibaren Avusturya’da 18 yaş üzerindekilerin aşı olması mecburi kılındı. Önümüzdeki haftalarda aşı olmayanlar 6000 ila 36.000 kron arasında ceza ödeyecekler. Avusturya Avrupa’da iaşı zorunluluğu getiren ilk ülke oluyor. Bu zorunluluktan maruz tutulanlar hamileler, tıbbi nedenlerle eş olamayacak olanlar ve son yarım yıl içinde korana olmuş olanlar. Cezaya tabi tutulanlar cezadan sonraki iki hafta içinde aşı olurlarsa ceza ödemekten kurtulacak.

 

Norveç’te aşamalı plan

Halk Sağlığı Enstitüsü pandeminin gidişatı üzerine beş aşamalı bir plan hazırlıyor. Bu plana göre birinci seviye “normal hayat, sıkı hazırlık”. Bu seviyede Pandemi kontrol altında. Hastaneye yatışların az olduğu, hastalığın bulaşmasının çok ciddi sonuçlarının olmadı seviye. Buda bugünkü duruma benziyor. Omikron çok kişiye bulaşsada hastaneye yatış olanları düşük.

İkinci seviye önlemlerin hafif olduğu seviye. Bu seviyede hastaneye yatış sayısı düşük. Hastalık yüzünden işe gelememe durumun toplum açısından büyük sonuçları yok.

Üçüncü seviye önlemlerin orta karar olduğu seviye. Bu durumda hastaneye yatış sayısı çok olsa da hala sağlık sistemi bunu halledebilmekte. Bu durumdaki önlemleri de hazırlamışlar; örneğin evde en çok 10 ila 20 kişi arasında mesafe bulundurabilmek,  içki satışının akşam 10’da son bulması, %50 kapasiteyle evden çalışma, vs.

Dördüncü seviyede hastaneye yatışlar problem teşkil etmekte. Pek çok kişinin yoğun bakıma ihtiyacı olmakta. Bu durumda yüksek seviyede önlemler alınıyor; eğitimin evden yapılması, alışverişin gün içindeki sıkışık olmayan zamanlarda yapılması vs.

Beşinci seviyede ise oldukça yüksek önlem seviyesi. Bu seviye, pandeminin en yaygın seviyesi. Bu paketler sayesinde pandeminin gidişatına göre değişik önlemleri devreye sokmak daha hızlı olabilecek.

 

Sayılar

Bildirilen vaka sayısı artmaya devam ediyor. Norveç’te şimdiye kadar, 4. haftada 133.055 covid-19 vakası bildirildi, 3. haftadan (119.378) %11 artışla, pandemide şimdiye kadar bir haftada bildirilen en yüksek vaka sayısı.

Şimdiye kadar, hastaneye yatışının ana nedeni olarak covid-19 olan 200'ü (%52) (3. haftada 153'e kıyasla) olmak üzere 4. haftada tespit edilen covid-19 ile hastaneye 385 yeni hasta bildirildi.

Son iki haftada ana neden olarak Covid-19 ile hastaneye başvuru sayısı arttı. Bununla birlikte, omikron varyantı daha az ciddi hastalığa neden olduğundan ve daha fazla kişi aşı yoluyla iyi korunduğundan, bildirilen vakaların çok düşük bir oranı, % 0.12, yani binde 1,2 si covid-19 için hastaneye yatırıldı.

 

Aşı

30 Ocak itibariyle tüm nüfusun %72'si, %87'si (16 yaş ve üstü) ve %88'i (18 yaş ve üstü) iki doz aşı ile aşılanmıştır.

Tüm nüfusun %49'u tazeleme dozu almıştır. Bu oran 65 yaş ve üstü için %89, 45 yaş üstü için %79 ve 18 yaş ve üstü için %61'dir.

Yabancı kökenliler arasında aşı olma oranı açısından büyük farklılıklar görülüyor. Latvia, Bulgaristan, Polonya, Romanya ve Litvanya‘dan gelenler arasında aşı olma oranı %45 civarında iken, Vietnam, Tayland ve Sri Lanka dan gelenler arasındaki aşı oranı %92 civarında.

 

Hükümetin 1 Şubat’taki basın toplantısı

https://www.regjeringen.no/no/aktuelt/pressekonferanse-om-koronasituasjonen2/id2898839/ (Türkçe)  

Başbakan Störe ve hükümetin yaptığı basın toplantısında özetle şunlar söylendi:

Kış boyunca takip etmek zorunda kaldığımız tedbirlerin bir çoğu kaldırılıyor. Omikronun daha az düzeyde ciddi hastalığa neden olduğunu, aşıların Norveç’te çok sayıda kişiye koruma sağladığını bildiğimiz için toplumu açabileceğimizi söyledi. Halk Sağlığı Enstitüsü yazdan önce 3 ile 4 milyon arası kişinin korona olacağını tahmin ediyor. Norveç yüksek düzeyde salgınla birlikte yaşama aşamasına geçti.

Pozitif vakaların aynı anda aşırı fazla olmaması sağlanmaya çalışılıyor. Salgının kontrolünü elde tutmaya ve salgının daha da büyümemesi için uğraşılıyor. Yüksek vaka sayıları nedeniyle hastanelerde sağlık hizmetlerine ihtiyaç duyacak hasta olacakların sayısı da net değil. O nedenle toplum henüz tam açılamıyor. Oradaki dengeyi tutturmaya çalışılıyor.

1 metre sosyal mesafe koruma kuralı sürüyor. Mesafenin korunamadığı mağaza, toplu taşıma araçları ve benzeri yerlerde maske zorunluluğunu sürüyor.

Evden çalışma şartı kalkıyor, ancak her iş yeri için neyin doğru olup olmadığını işverenlerin değerlendirmeleri öneriliyor. Karantina şartı kalkıyor ancak korona pozitif olanların hala izolasyonda kalması gerekiyor. Pozitif olanların izolasyon süresi 4 güne indiriliyor. Hane halkı ve benzeri kişilerin test olmaları öneriliyor.

Sorumluluk büyük ölçüde bireylerin üzerine kalıyor. Herbirimiz daha normal bir günlük hayata geçişte sağlığımızı kontrol altına almak için dikkat etmeli ve sorumluluğumuzu üstlenmeliyiz.

Pandemi henüz sona ermedi. Norveç’te de dünyada da. Sağlık Genel Müdürlüğü ve Halk Sağlığı Enstitüsü durumu düzenli olarak izliyor. 17 Şubat‘ta hükümet kalan tedbirler konusunda yeni bir değerlendirme yapacak. Hep birlikte aynı anda çok fazla insanın hastaneye düşmesini önlemeye, raporlu olup işe gidemeyen kişi sayısını düşük tutmaya çalışılıyor.

Hala yeni virüs varyantları da gelebilir. Bu durumda planımız hazır olmalı. Bunu pandemi boyunca defalarca yaşadık. Şu anda daha iyi korumaya sahip olsak bile karşımıza sürprizler çıkabilir ve tekrar toplumu kapatmak zorunda kalabiliriz. Bir başka deyişle koronayla muhtemelen uzun bir süre daha yaşamaya devam edeceğiz. Son iki senedir elde ettiğimiz bilgilerle gerekli olan durumlarda hızlıca hareket edebilmek için bir seferberlplanı, beş farklı olası duruma uyarlanmış tedbir paketleri hazırladık.

Pandemide yaşadıklarımızdan neler öğrendiğimiz de önemli. Tüm sürecin Korona Komisyonu tarafından baştan sona değerlendirilmesi yapılacak. Olanlardan ders çıkarmak önemli bir daha karşımıza bir Pandemi çıktığında başa çıkma konusunda daha hazırlıklı olabiliriz.

Hafifletmelerle ilgili daha ayrıntılı bilgiyi regjeringen.no sayfasında bulabilirsiniz.

 

 

Kurallar

Nasjonale råd og regler - regjeringen.no

Genel tavsiyeler:

·         İyi el ve öksürük hijyeni uygulayın

·         Aşı olun

·         Hastalık durumunda evde kalın

·         Yeni başlayan solunum semptomları için covid-19 testi yapın

 

Mesafe ve sosyal temas

• Hane halkı dışındaki kişilerle 1 metre mesafe tavsiye edilir.

• Anaokulu ve ilkokuldaki çocuklar için 1 metre mesafe tavsiyesi geçerli değildir.

• Mesafeye ilişkin tavsiye, çocuklar, gençler ve hassas gruplarla çalışan yetişkinler için geçerli değildir.

• Ciddi hastalık riski altındaki kişiler ve aşılanmamış yetişkinler kendilerini korumalı, ancak kendilerini izole etmemelidir. Sosyal temas önemlidir.

• Ciddi hastalık riski altındaki kişiler ve aşılanmamış yetişkinler, mesafeyi korumanın zorlaştığı restoranlarda ve çok fazla enfeksiyonun olduğu bölgelere gereksiz seyahatlere, büyük toplanmalara özellikle dikkat etmeli veya bunlardan kaçınmalıdır.

• Evdeki misafirler için önerilen sayı sınırı kaldırılımıştır.

• Hane halkı üyesi dışındaki kişilerle uzun zaman aynı odada kaldığınız durumlarda iyi havalandırma önerilir.

 

Maske

• Mağazalar, alışveriş merkezleri, restoranlar, toplu taşıma, taksiler ve kapalı istasyon alanlarında en az 1 metre uzak durmanın mümkün olmadığı durumlarda zorunlu maske kullanımı. Bu, fiziksel engeller kullanılmadığı sürece işyerleri için de geçerlidir.

• Restoranda masada otururken veya bir etkinlikte sabit bir alanda otururken yüz maskesi takma zorunluluğu yoktur.

 

Organize spor ve boş zaman aktiviteleri

• Organize spor ve boş zaman aktiviteleri, gerek iç gerekse dış mekanlarda her yaş grubu için normal şekilde gerçekleştirilebilir.

• Milli ve uluslarası müsabakalar normal olarak yapılabilir.

 

Anaokulları, okullar ve SFO

• Enfeksiyon kontrolü sorumluluğu (*). Anaokulları, okullar ve yetişkin eğitimi için trafik ışığı modeline göre yeşil önlem düzeyinde faaliyet gösterme zorunluluğu.

• Anaokulları, okullar ve yetişkin eğitimindeki önlemlerin düzeyine ilişkin ulusal tavsiyeler yürürlükten kaldırılmıştır.

• Düzenli testler için tavsiyeye son verildi.

 

Yüksek öğretim

• Enfeksiyon kontrolü sorumluluğu (*).

• Öğretim sırasında tam fiziksel mevcudiyet için çaba gösterilmesi önerilir. Öğrencilerin mevcut öneriler çerçevesinde mümkün olduğunca normalleştirilmiş bir çalışma rutini ve iyi bir çalışma ortamına sahip olmaları planlanmaktadır.

• Öğretim sırasında 1 metrelik mesafe önerisinden sapılabilir.

• Düzenli testler için tavsiyeye son verildi.

 

İş hayatı

• 1 metre mesafe tavsiyesi.

• İşverenlere, bireysel işyerinde ne kadar home ofisin doğru olduğunu kendileri değerlendirmeleri tavsiye edilir. Böyle bir değerlendirmede, örn. işyerinde enfeksiyon olasılığı ve yüksek hassasiyet, aynı zamanda hastalık yokluğu üzerinde durulmuştur.

• Mesafenizi koruyabileceğiniz dikkate alınmalıdır.

• Bölmeler veya benzerleri gibi fiziksel engeller kullanılmadığı sürece, mesafeyi korumak mümkün değilse yüz maskesi tavsiyesi.

• Ev ofisleri ve yüz maskeleri, çalışanların hassas gruplar, çocuklar ve gençlerle toplantılarda gerekli ve yasal görevleri yerine getirmesini engellediği hizmetlerde geçerli değildir.

 

Etkinlikler ve toplantılar

• Özel toplantılarda sayı kısıtlaması yoktur

Halka açık olaylar:

• Sayı kısıtlaması yoktur.

• Enfeksiyon kontrolü sorumluluğu (*).

• Organizatör için, organizatörün enfeksiyon kontrolüne ilişkin ilgili standartları bilmesi ve bunlara uyması gerekliliği.

• Organizatör, etkinliklerde bulunan kişiler arasinda en az 1 metre mesafeyi korunabilmesini sağlamalıdır. Sabit atanmış yerlerde otururken bu gereklilikten istisnalar yapılır. Seyirciler belirlenmiş koltuklarda otururken, salondaki tüm koltukları doldurmayı mümkün kılar. Organizatör, mekan veya etkinlik alanında aksi takdirde mesafeyi korumanın mümkün olmasını sağlayacaktır.

• 200'den fazla seyirci almayı planlayan organizatörler, etkinliğin gerçekleştirildiği yerde enfeksiyon kontrolünün nasıl sağlanacağına dair yazılı bir plan hazırlamalıdır. Organizatör, enfeksiyon kontrolüne ilişkin ilgili standartta tartışılan enfeksiyon kontrol önlemlerinden sapmaları gerekçelendirmelidir.

 

Restoranlar

• İçki satışını 23:00’de durdurma zorunluluğu iptal edilmiştir.

• Restoran, hane halkı veya birbirine aynı ölçüde yakın kişiler dışındaki herkesin arasında 1 metre mesafe olmasını sağlamalıdır.

• Restoranlar, dans etmek gibi doğal olarak misafirler arasında 1 metreden daha az mesafe olan faaliyetlerde bulunamazlar.

• Misafir kayıt zorunluluğu kaldırılmıştır.

 

Test, karantina ve izolasyon

• Koronavirüs bulaşan kişiler kendilerini 4 gün izole etmelidir. Semptomları olan enfekte kişiler de ateş düşürücü müstahzarlar kullanılmadan en az 24 saat ateşsiz olmalıdır. Bu, tüm virüs çeşitleri için geçerlidir. İzolasyon süresinin uzunluğuna ilişkin yeni kurallar, kurallar yürürlüğe girdiğinde tecritte olan kişiler için de geçerlidir.

• Hanehalkı üyesi veya enfekte kişiye yakın eşdeğeri olan tüm yakın temaslılar için de karantina kalkıyor.

• Ev halkı ve benzeri akrabaların, enfekte kişiyle son yakın temastan sonra beş gün boyunca günlük olarak test edilmesi önerilir.

• İzolasyon süresi boyunca enfekte kişiyle yakın temastan kaçınamayan kişiler de izolasyon süresi boyunca her gün, izolasyon sona erdikten sonra beş gün boyunca toplam dokuz gün boyunca her gün test edilmelidir.

• Test kendi kendine test olarak alınmalıdır, ancak bir sağlık uzmanı tarafından gerçekleştirilen hızlı antijen testi veya PCR testi olarak da yapılabilir.

• İlkokul çağındaki veya daha küçük çocukların yalnızca semptomları test etmeleri önerilir. Bu aynı zamanda evdeki enfeksiyonlar için de geçerlidir.

• Enfekte bir kişinin hane halkı ve benzer akrabalarının halka açık yerlerde kapalı mekanlarda yüz maskesi takmaları ve yakın temastan sonra 10 gün boyunca büyük toplantı ve etkinliklerden kaçınmaları önerilir. Test süresi boyunca semptomların izlenmesine ek olarak. Semptom olması durumunda evde kalmalı ve test yaptırmalısınız.

• Anaokulunda, okulda ve yüksek öğrenimde düzenli testlere ilişkin tavsiyelere son verilmiştir.

• Yerel ihtiyaç olması durumunda yeterli test kapasitesine sahip belediyeler okullarda, üniversitelerde vb. yerlerde testler yaptırabilir. Bu, testlerin semptom geliştiren kişiler için kolayca erişilebilir olmasını sağlamak içindir.

 

(*) Enfeksiyon kontrolü sorumluluğu

• Enfeksiyon kontrolünün uygun şekilde sorumlu bir şekilde çalıştırılması, aynı evde veya benzer şekilde yakın olmayan kişilerden en az 1 metre uzakta tutulmanın mümkün olduğundan ve şirketin iyi hijyen, iyi temizlik ve iyi temizlik için rutinler geliştirdiğinden emin olma gerekliliği anlamına gelir. havalandırma.

• Anaokulları, okullar ve yüksek öğrenim de dahil olmak üzere diğer eğitim ve öğretim faaliyetleri için enfeksiyon kontrolünün düzgün çalışması için gereklilikler.

• Aşağıdaki diğer işletmelerin açık olması için sorumlu bir şekilde işletilmesi gerekir: Kütüphaneler, müzeler, bingo salonları, bowling salonları, yüzme havuzları, su parkları, spa tesisleri, otel havuzları, spor salonları, alışveriş merkezleri, mağazalar, ticaret fuarları, geçici pazarlar , lunaparklar, oyun alanları, oyun salonları ve benzerleri.

 

Giriş - Norveç'e varış

• Norveç'e seyahat eden herkes, Norveç'e gelmeden önce kayıt yaptırmak zorundadır, bu Norveç vatandaşları için de geçerlidir.

• Tüm aşılarını yaptırdığını veya covid-19 geçirdiğini belgeleyemeyen kişilerden gelmeden önce yapılan negatif test belgesi istenmesi.

• Sınırda test yapma zorunluluğu kaldırılmıştır.

 

Kaynakça:

·         Fhi.no

·         Regjeringen.no

·         Utrop 3.2.22

·         Aftenposten