Koronada 1 Mayıs nasıl kutlanacak?

 

İşçi Sendikaları LO-Oslo’nun Başkanı Ingunn Gjerstad ile, hepimizin 1 Mayıs kutlamalarına dijital olarak nasıl katılabileceğimizi konuşuyoruz. Oslo ve Norveç’te geçerli olan korona kurallardan, aşı ile ilgili gelişmelerden, vaka sayılarından ve korona pasaportundan bahsediyoruz.

1 Mayıs’la ve koronayla ilgili yeni önlemler ve haberlerle bu akşam, 25 Nisan 2021’de, Norveç saatiyle saat 21, Türkiye saatiyle 22’de yine Radio inter fm 105.8 de beraberiz. Radyoyu internet üzerinden, http://stream.interfm.no/interfm_hq adresinden dinleyebilirsiniz.

Programdan sonra konuşmanın metnini aşağıda bulabilirsiniz: https://gulay-kutal.blogspot.com/2021/04/koronada-1-mays-kutlamaya-devam-ama-nasl.html (En oppsummering på siste ukens hendelser knyttet til korona, helse- og økonomikrisen i Norge og i Oslo - på mitt morsmål, tyrkisk.)

Vaka sayilari

Korona önlemleri

Kurallara uymayanlara ceza

Perşembe günü hükümet basın toplantısı yaptı

Aşı konusundaki gelişmeler

Oslo’daki degisik bölgelerde aşılanma ne durumda?

Norvec’te korona neden en çok yabancı kökenliler arasında görülüyor?

Avrupa birliği ve Norveç’te aşı pasaportu uygulaması başlayacak mı?

Vaka sayilari

Dün, yani 24 Nisan itibari ile, Norveç’te korona yüzünden hastanede yatanların sayısı 192 idi. Bu sayi 13 Mart’tan bu yana ilk kez 200’ün altına düsmüs durumda ve bir hafta önceye göre 28 kişi daha az. 36 kişi respiratöre baglı tedavi görüyor.

Oslo’da yeni vaka sayısı düşmeye devam ediyor 11. Haftada, yani vaka sayısı en yüksek olduğu sırada, bir haftada korona olan kişi sayısı 2500 kişiye yakındı. Şu an itibari ile Oslo’da haftada korona olan sayisi yarı yarıya, 1100 civarında.

Tüm Norvec’te ise, geçtiğimiz hafta içinde günde ortalama 500 yeni vaka kaydedildi. Bu da bir önceki aya göre, yarıya inmiş olduğu anlamına geliyor.

Norveç’te bugüne dek toplam 734 kişi hayatını kaybetti. 

Korona önlemleri

Norveç genelinde önlemler hafifletilmis durumdayken, Oslo’da sıkı önlemler devam ediyor. Osloda geçerli olan kurallar şöyle: 

• Okullar açık, ancak kırmızı seviyede. 

• Evlere iki kişiden çok misafir gelemiyor.

• Boş zaman faaliyetleri işler ve çocuklar için hala kapalı.

• Restoranlarda yiyecek ve içki servisi yasak, sadece take-away mümkün.

• Marketler ve eczaneler dışında dükkanlar hala kapalı.

• Spor merkezleri, tiyatro ve sinemalar kapalı.

• Arajmanlar yasak.

Bu kurallar, 29 Nisan, önümüzdeki Salı gününe dek gecerli. Salı günü Oslo Yerel Yönetimii Baskanı Raymond Johansen’ın, yeni bir aciklama yapmasi bekleniyor.

Kurallara uymayanlara ceza

Çoğunlukla kurallara uyuluyor, parklarda bile halk askeri disiplin altinda gibi, mesafeye dikkat ederek oturuyor ama, güzel havalarla birlikte dısarıda partiler yapılmaya baslandi. Örnegin dün gece pek cok parkta, polis eglencelere müdahele etmek durumunda kalmıs.

Korona çok uzun sürdüğü için, toplumda kurallara uyma konusunda bir bıkkınlık görülüyor. Bu nedenle korona kurallarının ihlal edilisine giderek daha cok rastlanıyor. Ancak unutmamalıyız ki hala, 2 metre mesafenin sağlanamadığı durumlarda dışarıda da olsak maske takmak zorundayiz. Ve diğer kurallara da uymazsak cezası var. 

Perşembe günü hükümet basın toplantısı yaptı

Perşembe günü hükümetin yaptığı basın toplantısında öne en çok çıkan konular şunlar oldu:

• 17 Mayıs‘ta da sıkı korona tedbirleri geçerli olacak. 

• Oslo’daki kurallarla Norveç genelindeki kurallar farklılık gösteriyor.

• Okullara ve üniversitelere, öğrencilerin kendilerinin yapabileceği basit testler dağıtılmakta. 

• Yeni vaka sayısı düşmeye devam ediyor.

• Birkaç hafta içinde önümüzdeki yaz yapilacak festivallerle ilgili bilgi verilecek.

Aşı konusundaki gelişmeler

Astra Zeneca aşısının Norveç’te yapılıp yapılmayacağı kararı Mayıs’a ertelenmis durumda. Su an Norvec’te sadece iki tür aşı yapılıyor: Pfizer-Biontech ve Moderna. 

Mayıs ortasında Halk Sağlığı Enstitüsü yeni aşı stratejisini yayınlayacak. Tartışılan konular, öğrencilere, 18 ila 44 yaş grubu arasından daha önce öncelik verilip verilmemesi gerektiği, Oslo ve koranının yüksek olduğu diğer bölgelere öncelik verilmeye devam edilip edilmeyeceği, ve ilk dozla ikinci doz arasında altı hafta yerine üç ay beklenip beklenemeyeceği. 

Oslo’daki degisik bölgelerde aşılanma ne durumda? 

Oslo’da hızla aşı yapmaya devam ediyoruz. Önümuzdeki hafta da cok sayıda yeni ası gelmesi bekleniyor. Ben de Cuma günü ilk doz asımı oldum. Darısı herkesin ve tüm dünyanın basına! Umarım virüse karsı bu amansız yarısı, tüm insanlık olarak bir an önce kazanırız. ☺

Oslo’da aşılama, değişik bölgelerde değişik asamaya gelmis bulunuyor. Bilindiği gibi öncelik, koronanın en çok yaygın olduğu bölgelere verildi. Buralarda öncelik verilmesi gereken gruplar aşılandiginda, bu bölgelere verilen öncelik durdurulacak. Ve diğer bölgelerdeki risk gruplarına ağırlık verilecek. 

Bu arada geçtiğimiz Carşamba günü yapilan Belediye Meclisi (bystyre) toplantısında, diğer gruplara örneğin öğretmenlere, yuvalarda çalışanlara, öğrencilere ya da özel sağlık sektöründe çalışanlara aşı açısından öncelik verilip verilmeyeceği soruldu. Buna Oslo’nun Yerel Sağlık Bakanı Robert Steen‘in verdiği cevap, bunu Oslo Belediye Meclisi’nin değil, hükümet ve Halk Sağlığı Enstitüsü‘nün belirlediği oldu. Belediye olarakl, Halk Sağlığı Enstitüsü’ne yazılı bir müracaatda bulunarak, kritik sağlık personelinin aşılandığını, bunun dışındaki grupların aşılamaya başlayıp baslayamayacagimizi sorduk. Bu soruya cevap bekliyoruz.

Norvec’te korona neden en çok yabancı kökenliler arasında görülüyor? 

Bunun pek çok nedeni var: yabancı kökenli insanlar genellikle daha çok servis sektöründe çalıştıkları için, diğer insanlarla daha çok birarada oluyorlar. Bu da koronaya yakalanmaları riskini arttırıyor. İkincisi genellikle yabancı kökenli aileler daha kalabalık bir şekilde ve daha küçük evlerde yaşıyorlar. Bu da aralarından birisi korona olunca, diğerlerine bulaştırma şansını arttırıyor. Bir başka neden de yeterince bilgilenemedikleri, Norveççe ile ilgili problemleri olmasi olabilir. Tüm bunlara ek olarak, bir de, yabancı kökenlilerin Norveç’te uzun süre yaşamış olmalarına rağmen, Norveçli makamlara yeterince güvenmemesi de olabilir. Nitekim aynı sorunu, aşı konusunda da gözlüyoruz..

Pandemi boyunca Oslo’da en çok Stovner bölgesinde korona görüldü. Burada nüfusun %8,2’si korona oldu. Stovner’i, Grorud, Alna ve Søndre Nordstrand izliyor. Pekçok gencin buralarda, ailelerini hastalıktan korumak için, korona kurallarının gerektirdiğinden daha büyük ölçüde kendini izole ettiği görülüyor. Okula gitmek istemeyen çocuklarda da bu yüzden bir artış gözleniyor.

Koronanın yabancı Kökenler arasında daha çok görülmesi hala devam ediyor. Halk sağlığı enstitüsü‘nün belirttiğine göre, hastaneye yatanların yeni yatanların %60’ı yurtdışında doğmuş kişiler. Hastanedeki bir baş doktorun belirttiğine göre, bunun nedenlerinden birisi de güney Asya’daki kenardan gelenlerin, korona karşısında daha ciddi Sonuçlara koruyabileceğini hatta ölümle sonuçlanabilecek şeklinde. Bu yüzden de bu grupların daha çok çabuk aşılanması gerektiğini söylüyor.

Aşı strateji konusunda da, belki de aşı siralamasinda dusuk gelirlilerin cogunlukla yasadigi yerlere öncelik verilmesi gerekirdi. Hatta belki hala gerekiyor. Bir uzman bunu şöyle dile getiriyor: “sağlık açısından risk grubunda olanlara öncelik verilmesi gerektiğini düşündük, ancak yaşam zorluğu açısından risk grubunda olanlara öncelik verilmesi gerektiğini hiç konuşmadık”, diyor epidemi uzmanı Svenn-Erik Mamelund.

Avrupa birliği ve Norveç’te aşı pasaportu uygulaması başlayacak mı? 

Avrupa birliği 28 Nisan’da bu konuda bir karar verecek. Konu, Norveç’te de tartışılıyor. Aşı olup olmadığının, olduysa ne zaman ve hangi aşıdan olduğunu, en son testinin negatif veya pozitif olduğunu gösteren bir belge olacak. 

Mayıs ayında Norveç’te bu uygulanmaya başlanması bekleniyor. Haziran ayında ise bu pasaport, Avrupa Birliği’nin pasaportuyla uyumlu hale getirilecek. Avrupa Birliği’nin aşı pasaportu uygulamasının da Haziran sonunda belli olması bekleniyor.

Kaynakça:

- Aftenposten, 20-25.4