Koronayla işimiz henüz bitmedi :(

Norveç’te korona, 7.11.2021

Sayılar

Koronayla işimiz henüz tamamen bitmedi gibi görünüyor ama aşılanma oranı çok yükseldiği için eskisi kadar korkutucu bir hal yok. Norveç’te geçtiğimiz hafta içinde 9000 kişi korona oldu; şu an 173 kişi hastanede yatıyor korona yüzünden. Koronanın başlangıcından bu yana 922 kişi hayatını kaybetti. 4.210.000 kişi aşı oldu.

Oslo‘da geçtiğimiz haftada 950 vaka kaydedildi bunların çoğu 10 ile 19 yaş arasındaki çocuk ve gençlerden oluşuyor.

Çocuklar ne zaman anaokuluna ve yuvaya gönderip ne zaman gönderilmeyecek? 

Eğer çocuğun sadece biraz burnu akıyorsa bunun dışında oyuna aktivitelere katılabiliyorsa, ateşi vücut ağrısı İştahsızlığı halsizliğin mide bulantısı olmuyorsa, nefes alıp vermekte zorlanmıyorsa okula ve yuvaya gidebilir. Bunun dışındaki durumlarda, çocuğu evden çıkarmadan Covıd testi yaptırmak gerekiyor. Eğer koronaysa da belediyenin verdiği bilgilere uymak gerekiyor aile olarak.

Covit olmuşsanız 

Eğer covide yakalandıysanız izole olmakta yükümlüsünüz. Sizinle yakın temas kurmuş olanlara enfeksiyon kapmış olabileceklerini söylemelisiniz. Eğer kendi kendinize test yapmışsınız ve o pozitifse, bu sonucu bir test istasyonunda teyit etmeniz gerekiyor. En az beş gün geçtikten sonra, ateş düşürücü kullanmadan son 24 saat içinde ateşiniz yoksa izolasyonu sonlandırabiliyorsunuz..

Eğer Covit olmuş biriyle birlikte yaşıyorsanız kendi sağlığınızı da yakından takip etmeniz gerekiyor.

Aşı

Şu anda en çok konuşulan konulardan bir tanesi, sağlık personeline üçüncü aşının yapılması teklif ediliyor. Yapabileceğimiz en önemli şey eğer hastaysak, yani grip de olsak öksürüp aksırdığımız sürece işe gitmemek. Çünkü işe gidersek başkalarına da bulaştırıyoruz, onlar da korona olup olmadıkları konusunda şüpheye düşüyorlar. Sağlık kapasitesi zorlanıyor.

Bu arada sağlık personelinin %10’u halen aşılanmamış durumda. Bu da tartışma uyandırıyor tabi. Sağlık personelinin yüzde onu da 26.500 kişi anlamına geliyor ki bu bence oldukça büyük bir rakam. Tüm Norveç’te 26.500 sağlık çalışanı ne yazık ki aşı olmamış durumda ve olmamayı da tercih ediyor anlaşılan. Bu durumda yasalar belediyelere bu kişilere hastayla yakın durumda kalmayacakları görevleri verme yetkisi veriyor, ancak sağlık personeli azlığı yüzünden bu da belediyelerin her zaman yapabileceği bir şey değil. Umarım, umarız diyelim tüm sağlık personeli bir an önce aşılanır, çünkü korona hala özellikle yaşlılar ve ciddi sağlık sorunları olanlar üzerinde tehlike oluşturmaya devam ediyor. Norveç’te virüsün ilk varyantı ortadan kalkmış olsa da, delta varyantı hala devam ediyor.

Norveç’in %90’ı aşılanmış olsa da hala 580.000 kişi aşılanmamış durumda. Herkesin aşı olması öneriliyor hala tabii ki. Aşı sayesinde geçen kışa göre 4-5 kat daha çok sayıda kişinin hasta olmasını kaldırabilecek durumdayız toplum olarak. Korona çok kişiye bulaşsa da, aşı yüzünden daha az kişi ağır hasta oluyor. 12 yaşın altındaki çocuklara aşı yapılmıyor.12 ila 17 yaş arasındaki çocuk ve gençlere ise sadece bir doz aşı yapılıyor.

Savunma sistemi düşük olanlara ve yaşlılara üçüncü doz aşı yapılmaya başlanacak.

Kurallar

Şu anda tüm Norveç’i kapsayan kurallar yok, değişik belediyelerde değişik uygulamalar olabiliyor. Sağlık müdürlüğü geçtiğimiz hafta tüm belediyelere bir yazı yollayarak, önlemler almalarını istedi. Bu önlemler arasında bir metrelik mesafeyi korumak var yine. Bir metrelik mesafeyi korumak mümkün olmadığı durumlarda maske kullanmak var. Yine evden çalışmanın değerlendirilmesi de öneriliyor.

Şu an itibarıyla Norveç’in kuzeyindeki belediyeler Trondheim ve Tromsø sıkı önlemleri hayata geçirmiş durumda.

Sağlık alanındakı gelişmeler

6 Kasım cumartesi günkü Aftenposten gazetesi’nde verilen bilgiye göre, Amerika Birleşik Devletleri‘nde yapılan bir araştırma tüm aşıların, virüsün delta varyantına karşı etkisinin azalmış olduğunu gösteriyor: Eylül ayı itibarıyla Moderna aşısının Mart ayındaki etkisi %89 olarak iken Eylül ayındaki etkisi %58. Pfizer aşısının etkisi de %87’den %45’e düşmüş durumda.

Bu arada Pfizer’ın çıkardığı bir ilaç, koronadan ölme riskini hemen hemen %90 oranında azaltıyor. İlacın Amerika Birleşik Devletleri‘nde birkaç hafta ya da aya kadar onaylanacağı tahmin ediliyor. İngiltere’de Merck adlı bir şirketin çıkardığı ve kullanılmaya başlanmış bir ilaç ise hastaneye yatma riskini yarı yarıya azaltıyor.

İzlanda‘da da yeniden kısıtlamalar getirildi. Mesafenin kurulamayacağı durumlarda maske takma zorunluluğu geldi.

En önemli tedbirler hala şunlar:

-Hijyen / el yıkama

-Mesafe

-Hastaysan dışarı çıkma

Kaynakça:

• NRK.no

• Fhi.no

• Aftenposten 1-7 Kasım 2021