Bu hafta Norveç biraz daha açıldı ama, hem Norveç Sağlık Bakanı Bent Høie,
hem de Oslo Yerel Sağlık Bakanı Robert Steen, uyarılarla geldiler. Birbirinize
yaklaşmayın, dediler. Bent Høie, Çarşamba günkü TV basın toplantısına, elinde tahta
bir metre tutarak çıktı. “Gevşemeyelim, çünkü virüs hala ortalıkta,” dedi.
Robert Steen de aynı şeyleri söyledi. Norveç’teki vakaların % 70’i Oslo’da
görülüyor. Hala yaşlı bakım evlerinde virüs var, dedi.
Başkaları mesafeye dikkat etmiyor
diye biz de etmeyelim diyemeyiz. Özellikle gençleri uyarıyorum. Sağlık
bakanlarının önerilerini dinleyicilerimize* tekrarlayalım:
- · Başkalarıyla aramızda mutlaka en az 1 metre olması gerekiyor
- · Birisi yanımıza 1 metreden çok yaklaşırsa, gülümseyerek elimizle mesafeyi hatırlatmalıyız
- · Eller hep sabunla veya antibac’la temiz tutulacak
- · Kendimizde hastalık belirtileri gördüğümüzde eve kapanıp, korona testi yaptıracağız.
Sayılar
Norveç’te durum genel olarak iyi olsa da, Haziran başında ve son hafta yine
yeni korona vakaları görülmeye devam ediyor. Su ana kadar toplam 8 708 kişide
korona görülmüş durumda. Toplam 915 kişi korona yüzünden hastaneye yatırıldı.
Bunlardan 221’i yoğun bakımda tedavi gördü. Toplam 244 kişi öldü. Su anda yoğun
bakımda tedavi gören hasta sayısı 6. [1]
Bu arada İsveç’te koronadan su ana dek 5053 kişinin olduğunu, bu sayının
diğer kuzey ülkelerinde ölen kişi sayısının toplamının (1100) neredeyse 5 katı
olduğunu belirtelim. Geçtiğimiz hafta da, İsveç’in kuzeyindeki Gällivare
şehrinde, aniden korona vakası sayısında beklenmeyen büyük bir artış olunca,
şehirdeki önlemler arttırıldı. [2]
Italya’da 60 yasin üzerinde 30 000 kişi hayatını kaybetti. Bugünkü gazetede
hem anneannesini hem dedesini kaybetmiş bir İtalyan ailesinin haberi var.
Gerçekten çok üzücü!
Test konusunu merak etmiştik
hatırlarsan. Bu konuda SV’li milletvekili arkadaşım Nicholas Witkinson,
hükümete bir soru önergesi vererek, ”Neden daha önceden belirtilen oran yerine
çok daha az korona testi yapıldığını, neden oranın % 5 yerine % 1,5 olduğunu?”
sordu. Sağlık Bakanı Høie, bu soruya 16 Haziran’da verdiği cevapta, ”su an için
% 1,5’luk kapasitenin yeterli olduğunu, ancak tüm illere % 5’lik bir kapasiteye
cikabilmeye her an hazır olmalarını istediklerini,” belirtiyor. [3]
Hastaligin bulaşma izini sürmek için kullanilacak Smittestopp-app’ine
şimdilik ara verildi. Çünkü Datatilsynet, FHI’nin bu “app” aracılığıyla kişisel
bilgiler toplamasını uygun bulmadı. Şimdi bu app’da değişiklikler yapılması
bekleniyor.
Sevindirici bir haber olarak, Oxford-İngiltere’de, koronadan ciddi şekilde
hastalananlarda ölüm oranını düşürecek olan bir ilaç bulunduğu (Dectancyl)
müjdesini de verelim[4].
Oslo
Iki hafta önce ırkçılığa karşı, 12-15 000 kişi Stortinget’nin önündeki
gösterilere katılmıştı. Dün de Mortensrud’de kısa adı SİAN (Stopp islamiseringen
av Norge) olup, güya Norveç’in İslamlaştırılmasına karşı olan grup gösteri
yapınca, onun karşısına çıkan göstericiler, konuşanlara yumurta vs. atarak,
yuhalayarak karşılık verdiler. Bu haklı gösterilere katılanların, korona
önlemlerini aldıklarını umuyorum. Çünkü bildiğiniz gibi, Haziran başındaki 10
yeni koronadan 4’ü, Søndre Norstrand bölgesinde görülmüştü[5].
Geçtiğimiz Salı günü, Oslo’daki Furusethjemmet yaşlı bakım merkezinin iki
çalışanında korona görüldü. Yani risk hala sürmekte.
Ama Oslo, gösterilerle, açılan
restoranlar ve kafelerle tekrar eski haline dönmekte. Barlar yine sabah 3’e
kadar servis yapabilecekler. Şimdiye kadar korona önlemleri konusunda çok
başarılı oldukları için, herkesin evlerde veya parklarda daha az kontrollü bir şekilde
içmesindense, barlarda içmesinin daha iyi olacağı düşünüldüğü için bu gelişme
oldu.
Oslo yavaş yavaş açılırken, belediye
çalışanları, Ağustos ortasına kadar evden çalışmaya devam edecekler. 50 bin
kusur çalışan toplu taşıma kullanırsa, çok zor olur elbette.
Plajlarda kısıtlama yok. Otobüslere
şimdilik kontrol koymayı düşünmüyoruz. Ama Oslo yerel başbakanımız, “byrådsleder”
Raymond Johansen, yazın otobüslere kontrol konabileceğini belirtti.
Çocuklar ve gençler
Profesyonel spor aranjmanlari ve spor merkezleri açılmakla birlikte, amatör
futbol ve spor aranjmanları 1 Eylül’e kadar başlamayacak. Bu konuda hükümetin
üzerinde büyük baskı var, ancak biz de Oslo Belediyesi olarak devletin
getirdiği kuralları destekliyoruz. Çünkü salgının yeniden hortlamasının
hepimizin üzerindeki maliyeti çok büyük olabilir.
Bu hafta Belediye Meclisinde
yenilenen 2020 bütçesiyle (“revidert budsjett”) [6] Oslo’da bu yaz
çocuklar ve gençlere tam 81 milyon kron ayırıyoruz. Bu para özellikle gençlere
yaz işi yaratmak için ve semtlerde (bydelene) gençlere yönelik spor ve diğer
yaratıcı aktiviteler için kullanılacak. Bu arada, son radyo konuşmamızdan
sonra, Oslo’nun yerel eğitim bakanı, parti arkadaşım Inga Marte Thorkildsen’e,
bu faaliyetler konusunda tüm gençlere mutlaka çok iyi bilgi verilmesini,
semtlerdeki faaliyetler konusunda gençlere okullardan da bilgi verilmesini
ilettim.
Yüzme havuzları, Frognerbadet
açıldı. Bø su eğlence merkezi 4 Temmuz’da açılıyor. açıldı. Koronanın sudan
geçmediği söyleniyor. Yalnız buralarda da 1 metre mesafe gibi önlemlerin
alınması lazım.
Konserlerde ve profesyonel futbol
karşılaşmalarında izleyici sayısı 200’e kadar çıkabilecek.
Yurt dışına seyahat
Şu anda Norveç, Avrupa’nın sınırlarını en çok kapamış ülkesi. [7]
Sadece İzlanda, Finlandiya ve Danimarka’ya, dönünce karantinaya girmeden
gitmemize izin var. Geçen haftalarda Danimarka’da Kopenhag’da kalmaya izin
olmadığını söylemiştik. Bu hafta bu sırlama kaldırıldı.
Norveç’in bir ülkeye gidiş gelişleri
serbest bırakması için, gidilen yerde, yeni vaka sayısının 100 000 kişide 20’yi
geçmemesi, son iki haftada yoğun bakıma yatırılanların 100 000 kişide 0,5
kişiyi geçmemesi ve de pozitif test sonuçlarının % 5’i geçmemesi gerekiyor. Pek
çok ülke gibi Türkiye’de de bu kriterler yerine gelmediği için, Türkiye de
hükümetin gidilmesini önermediği ülkeler arasında yer alıyor.
Almanya’da yayınlanan korona
haritasına göre, Avrupa ülkeleri arasında sadece İsveç “kırmızı”. Bu da İsveçlileri
çok kızdırıyor[8]:
Sonuç olarak Norveç’ten yurt dışına seyahat konusundaki kurallarda bu hafta
pek bir değişiklik yok. Yurt dışına çıkma yasağı yok ama hükümet hala
İskandinavya hariç, diğer ülkelere gidilmemesini istiyor. Eğer giderseniz ve
gittiğiniz ülkede koronadan ötürü başınıza bir şey gelirse, size yardım
edemeyebiliriz, diyor. Ayrıca gidilirse, dönüşte evde 10 gün karantinada kalmak
zorunlu.
Peki öyleyse neden Oslo’dan diğer
ülkelere, örneğin Türkiye’ye uçuşlar başladı? diye sorabiliriz. Bence bu
noktada devletin sağlık öncelikleriyle, uçak şirketlerinin ekonomik kazanç
öncelikleri çelişiyor. Devlet, doğal olarak, Norveç’e yurt dışından korona
gelmesini önlemek istiyor. Uçak şirketleri ise yeniden para kazanmaya başlamak
istiyor. Bu durumda alacağımız kararın sorumluluğu bize düşüyor. Yurt dışına, örneğin
Türkiye’ye gidersek, her türlü riski alarak ve dönüşte karantinaya girmeyi
kabul ederek gitmeliyiz.
Oslo Yerel Yönetimi başkanı Raymond
Johansen, özellikle Oslo’luları yurt dışına seyahat etmemek konusunda uyardı.
Yurt dışına gidilmeyip Oslo’da kalınacak bir yaz varsa, o da bu yaz! dedi.
Dönüşte karantina zorunluluğu
olmadan hangi ülkelere gidilebileceğinin listesi her iki haftada bir
yenilenecek. Listenin bundan sonra ilk yenilenme tarihi bu Perşembe günü, yani
25 Haziran.
Aftenposten’da bugün “Türkiye’de
korona” haberi
Aftenposten gazetesi bugün Türkiye’de koronayı haber yapmış. Türkiye’nin
zaten ekonomik açıdan zor durumda olduğu söylenen Türkiye’nin, korona konusunda
orta bir yol izlediğini yazıyor muhabir Tor Arne Andreassen: 65 yaş üstü ve 18
yaş altındakiler evde tutulup, çalışma yaşındakilerin işlerine gidip geldiği
bir orta yol. Bu, Türkiye’de 1 milyonda 57 kişilik bir ölüm oranı vermiş.
Norveç’tekinden (45) sadece birazcık yüksek. Dolayısıyla Türkiye’nim koronayla
mücadelede başarılı olduğunu belirtiyor gazeteci.
Sonra 9 Haziran’da her şeyin serbest
bırakıldığını, 11 Haziran’dan itibaren uluslarası seyahatlerin de serbest
olacağını ekliyor. Ancak bu açılmadan sonra, günlük vaka sayısının 800’den
1500’e çıktığını, Sağlık Bakanı Fahrettin Koca’nın, bu rakam 2000’e çıkarsa
tekrar sıkı önlemler alınacağını söylediğini belirtiyor.
Bildiğiniz gibi, geçtiğimiz Çarşamba
günü, İstanbul ve diğer 44 ilde, sokağa çıkarken maske takma zorunluluğu koydu.
Krizin ekonomik sonuçları
Sağlık krizinin, ekonomik kriz haline dönüşmesi tehlikesi devam ediyor.
İşsizliğin korona öncesindeki seviyeye dönmesi zaman alacak.
Norveç’te turizm koronadan çok kötü etkileniyor.
Norveç’in batısındaki, Bergen, Stavanger, Ålesund, Stranda (Geiranger),
Lofoten, Aurland, Stryn ve Longyearbyen gibi, dev seyahat gemilerinin uğradığı
liman şehirleri, turist gelmemesinden yakınırken, çevre yanlıları, bu
bölgelerin biraz nefes almasından hoşnut. [9]
Ingen kommentarer:
Legg inn en kommentar